Υπόμνημα προς τον υπουργό Ανάπτυξης κ. Τ. Θεοδωρικάκο 8.11.2024
Αθήνα 8 Νοεμβρίου 2024
Προς τον
Υπουργό Ανάπτυξης
κ. Τάκη Θεοδωρικάκο
Κύριε Υπουργέ,
Θέματα Υπουργείου Ανάπτυξης
- Αναθεώρηση πλαισίου αδειοδότησης μεταποιητικών δραστηριοτήτων στην Αττική:
Σήμερα είναι σε εξέλιξη έργο στο ΥΠΑΝ για την αναθεώρηση του ν.3325/2005. Σε σχετική Ομάδα Εργασίας που υποστηρίζεται από έργο του ΟΟΣΑ, συμμετέχει και το ΥΠΕΝ. Ο ΣΒΑΠ σε συνεργασία με τον ΣΕΒ έχουν υποβάλλει Υπόμνημα για την Αναθεώρηση του ν.3325/2005, χωρίς ωστόσο να έχουμε κάποια ενημέρωση για το πώς εξελίσσεται το έργο. Δεδομένων των ζητημάτων που ανακύπτουν και για τα θέματα συναρμοδιότητας ΥΠΕΝ (πχ. περιβαλλοντική αδειοδότηση, ανανέωση αδειών κλπ.) είναι κρίσιμο να υπάρξει ολοκληρωμένη προσέγγιση των ζητημάτων.
Αίτημα: Έως σήμερα δεν έχει υπάρξει επαρκής διαβούλευση με παραγωγικούς φορείς για τον ν.3325/2005. Παρουσίαση των προτάσεων της κοινής Ομάδας Εργασίας ΥΠΑΝ -ΥΠΕΝ σχετικά με την αναθεώρηση του ν. 3325/2005. Επαρκής χρόνος για αναγκαίες διαβουλεύσεις και προσαρμογής των νομοθετικών προτάσεων με τους παραγωγικούς φορείς.
- Θέσπιση της έννοιας του «βιομηχανικού λιμένα» στην ελληνική έννομη τάξη:
Το ΥΠΑΝ (Υφ. Βιομηχανίας) αναμένεται να αναλάβει τον συντονισμό των ενεργειών μεταξύ πολλών συναρμόδιων Υπουργείων για τα θέματα εκτέλεσης έργων επί αιγιαλού-παραλίας, προκειμένου να θεσπιστεί ένα διακριτό πλαίσιο για τη χωροθέτηση, αδειοδότηση και λειτουργία των λιμενικών εγκαταστάσεων των βιομηχανιών (κατ΄ αντιστοιχία με τη διακριτή μεταχείριση που επιφυλάσσει η νομοθεσία για τον τουριστικό λιμένα).
Αίτημα: Υποστήριξη από την πλευρά του ΥΠΕΝ της επερχόμενης πρωτοβουλίας του ΥΠΑΝ (Υφ. Μάνη) για την θέσπιση του «βιομηχανικού λιμένα».
- Νέο παραγωγικό μοντέλο:
Αίτημα: Συνεργασία στο πλαίσιο εξειδίκευσης των δράσεων της πρωτοβουλίας του ΥΠΑΝ για το «Νέο Παραγωγικό Μοντέλο» (θέματα απλοποίησης διαδικασιών, γραφειοκρατία κλπ.) εργαστήρια διαβούλευσης με παραγωγικούς τομείς, συμμετοχή σε ομάδες εργασίας.
- Έκδοση δευτερεύουσας νομοθεσίας για τα Επιχειρηματικά Πάρκα (ν.4982/2022):
Αίτημα: Διαβούλευση και συνεργασία στο πλαίσιο της έκδοσης των 9 βασικών εξουσιοδοτικών διατάξεων που εκκρεμούν για την ενεργοποίηση του νέου πλαισίου. Ανάγκη παρακολούθησης και αξιολόγησης της εφαρμογής του νέου πλαισίου.
- Νομοθεσία Εκρηκτικών:
Αίτημα: Ανασύσταση, των νόμων & ΚΥΑ δραστηριοτήτων παραγωγής & ανακύκλωσης εκρηκτικών υλών και πυροτεχνημάτων: αφορά εξειδικευμένα ζητήματα όπως αποστάσεις αποθηκών αμμωνίου, αποστάσεις εγκαταστάσεων από οδικό δίκτυο, θεσμικό πλαίσιο ανακύκλωσης πυροτεχνημάτων και καταστροφής εκρηκτικών.
Ανάγκη ανασύστασης Γνωμοδοτικής Επιτροπής του Υπουργείου Ανάπτυξης για θέματα εκρηκτικών.
- Εκσυγχρονισμός πλαισίου αδειοδότησης συστημάτων περιβαλλοντικών υποδομών για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας :
Αναθεώρηση Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) δραστηριοτήτων κυκλικής οικονομίας & βιομηχανικής συμβίωσης (διαδικασίες εγκατάστασης/λειτουργία Συστημάτων Περιβαλλοντικών Υποδομών)
Β. Θέματα συνεργασίας με Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με σημαντική επίδραση στην ανάπτυξη των βιομηχανικών δραστηριοτήτων
Περιβαλλοντικός σχεδιασμός:
- Προσαρμογή και επικαιροποίηση προτάσεων Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ) στις ευρωπαϊκές αρχές σχεδιασμού για διασφάλιση βασικών αρχών βιώσιμης ανάπτυξης:
Με τις ΕΠΜ θα οριστούν για πρώτη φορά οι χρήσεις γης και οι επιτρεπόμενες δραστηριότητες εντός των περιοχών του δικτύου Natura 2000. Από την έως τώρα διαβούλευση εντοπίζονται σημαντικά ζητήματα των μελετών που χρήζουν θεραπείας (πχ. εναρμόνιση με ευρωπαϊκές κατευθύνσεις σχεδιασμού, ασυμβατότητα προτάσεων με ήδη θεσμοθετημένες χρήσεις γης από άλλα υφιστάμενα χωρικά σχέδια, απόλυτες απαγορεύσεις σε περιοχές χωρίς απειλούμενα είδη, απουσία μέριμνας για νέες δραστηριότητες ΑΠΕ, ΟΠΥ κλπ.).
Αίτημα: Ανάγκη προσαρμογής και αναθεώρησης μελετών ΕΠΜ στη βάση των ευρωπαϊκών κατευθύνσεων σχεδιασμού. Ενημέρωση σχετικά με τον προγραμματισμό του ΥΠΕΝ για το πώς αναμένεται να θεραπευτούν και προσαρμοστούν οι προτάσεις των ΕΠΜ στις σύγχρονες αρχές σχεδιασμού και ποια είναι τα επόμενα βήματα (πχ. ανάθεση νέου έργου επικαιροποίησης; Προσαρμογή μελετών στα σχόλια διαβούλευσης;). + Ερώτηση με το εάν θα γίνουν νέες διαβουλεύσεις επί των προτάσεων των ΕΠΜ και εάν θα απαιτηθεί και εκπόνηση ΣΜΠΕ για τις ΕΠΜ.
Χωρικός Σχεδιασμός:
- Επίλυση ζητήματος παραμονής επιχειρήσεων στο Όρος Αιγάλεω:
Στο όρος Αιγάλεω έχουν θεσπιστεί μέσω του νόμου 2742/1999 Ζώνες Προστασίας, οι οποίες δεν έλαβαν υπόψη υφιστάμενες παραγωγικές και επιχειρηματικές δραστηριότητες και χρήσεις γης. Η περιοχή δεν αποτελεί περιοχή Natura συνεπώς δεν περιλαμβάνεται στις υπό εξέλιξη ΕΠΜ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σημαντικές δραστηριότητες της περιοχής, να υποχρεώνονται σε παύση της δραστηριότητάς τους. Ο ΣΒΑΠ και ο ΣΕΒ έχουν κάνει συντονισμένες παρεμβάσεις όλα τα προηγούμενα έτη για το συγκεκριμένο ζήτημα. Από τις έως τώρα επαφές με τον ΓΓΣΧΑΠ το ζήτημα μπορεί να επιλυθεί μόνο μέσω επιστημονικής μελέτης που θα οριοθετήσει εκ νέου τις ζώνες προστασίας. Ωστόσο, όπως μας είχε μεταφερθεί σε σχετική συνάντηση μη χρηματοδότηση της μελέτης θα γίνει μέσω του πράσινου ταμείου και έπρεπε να αλλάξει η νομοθεσία. Η νομοθεσία τελικώς άλλαξε με τον ν.5069/2023, ωστόσο ακόμη δεν έχουν προχωρήσει οι διαδικασίες για την ανάθεση της μελέτης.
Αίτημα: Να προχωρήσει η ανάθεση σχετικής μελέτης για την τροποποίηση του άρθρου 21 του ν.2742/1999 και την επίλυση των προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί στις παραγωγικές εγκαταστάσεις της περιοχής. Ο ΓΓΣΧΑΠ είναι πλήρως ενημερωμένος σχετικά με το ζήτημα.
- Ολοκληρωμένη αξιολόγηση και αναθεώρησης του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου Βιομηχανίας:
Μετά από καθυστερήσεις ετών, σήμερα είναι σε εξέλιξη στο ΥΠΕΝ η μελέτη για την αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τη Βιομηχανία του 2009, το οποίο θα συμπεριλάβει για πρώτη φορά και τον τομέα της Εφοδιαστικής. Με βάση τις πληροφορίες που έχουμε η μελέτη αναμένεται να τεθεί σε διαβούλευση μετά τις ευρωεκλογές. Το συγκεκριμένο έργο είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για τις προοπτικές οργάνωσης και ανάπτυξης της βιομηχανίας στη χώρα συνολικά αλλά και ιδιαίτερα στην Αττική για την οποία υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον ενόψει των σημαντικών εξελίξεων που έχουμε όλα αυτά τα έτη στο πλαίσιο της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης της βιομηχανίας. Δυστυχώς έως σήμερα δεν έχουμε κάποια ενημέρωση ή πληροφόρηση από το ΥΠΕΝ ή τον αρμόδιο μελετητή για το πώς προχωράει αυτό το κρίσιμο έργο για τη βιομηχανία, γεγονός που μας προβληματίζει.
Αίτημα: Ανάγκη άμεσης εκκίνησης του απαραίτητου θεσμικού διαλόγου για την ολοκληρωμένη και συμβατή με τις σύγχρονες ανάγκες αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού πλαισίου βιομηχανίας, πριν την διαβούλευση της ΣΜΠΕ και διάθεσης στο ευρύ κοινό της μελέτης. Ανάγκη οργάνωσης εργαστηρίων διαβούλευσης και ερωτηματολογίων από μελετητή για τα ειδικά ζητήματα Αττικής.
- Παροχή σαφούς πλαισίου σχεδιασμού χρήσεων γης περιμετρικά των εγκαταστάσεων SEVESO:
Η Οδηγία SEVESO ΙΙΙ που αφορά στην πρόληψη και αντιμετώπιση μεγάλων ατυχημάτων που σχετίζονται με επικίνδυνες ουσίας ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο ΚΥΑ 172058/2016. Στο άρθρο 12 της ΚΥΑ με τίτλο: «Σχεδιασμός Χρήσεων Γης» προβλέπεται μεταξύ άλλων η υποχρέωση των αρμόδιων αρχών για τον χωροταξικό, περιβαλλοντικό και πολεοδομικό σχεδιασμό να λαμβάνουν υπόψη στις πολιτικές χρήσεων γης τους στόχους πρόληψης μεγάλων ατυχημάτων. Στο πλαίσιο αυτό, γνωρίζουμε ότι είναι σε εξέλιξη στο ΥΠΕΝ (ΓΓΣΧΑΠ) μία μελέτη που θα ορίσει κατευθύνσεις σχεδιασμού περιμετρικά των εγκαταστάσεων SEVESO, γεγονός που είναι εξαιρετικά σημαντικό ενόψει και των νέων ΤΠΣ. Δεδομένου ότι μία βασική πρόβλεψη της Οδηγίας είναι η δυνατότητα να συνεχίζεται η λειτουργία και ο εκσυγχρονισμός των νόμιμα υφιστάμενων εγκαταστάσεων, με τη λήψη πρόσθετων τεχνικών μέτρων εφόσον αυτό είναι τεχνικά εφικτό, είναι σημαντικό να υπάρξει έγκαιρη ενημέρωση και διαβούλευση με τις επιχειρήσεις των προτάσεων της μελέτης του ΥΠΕΝ.
Αίτημα: Έγκαιρη και συνεχής διαβούλευση των προτάσεων της μελέτης του ΥΠΕΝ που αφορά στις κατευθύνσεις χωροθέτησης χρήσεων γης περιμετρικά των εγκαταστάσεων SEVESO. Ανάγκη να μην τεθούν ζητήματα ασυμβατότητας για νομίμως υφιστάμενες εγκαταστάσεις για τις οποίες η Οδηγία μεριμνά ειδικώς.
- Επίσπευση σχεδιασμού και έργων για την οργάνωση και αναβάθμιση των Άτυπων Βιομηχανικών Συγκεντρώσεων Αττικής:
Η νομοθεσία προβλέπει ότι προκειμένου να ιδρυθεί ένα Επιχειρηματικό Πάρκο Εξυγίανσης σε περιοχή με συσσωρευμένα περιβαλλοντικά και πολεοδομικά προβλήματα, θα πρέπει να προηγηθεί ο χαρακτηρισμός της ως Άτυπης Βιομηχανικής Συγκέντρωσης (ΑΒΣ). Στο πλαίσιο αυτό το ΥΠΕΝ και ο ΓΓΧΣΑΠ έχουν αναθέσει σχετική μελέτη για τη χαρτογράφηση των βιομηχανικών συγκεντρώσεων της Αττικής και την προετοιμασία φακέλου για τον χαρακτηρισμό 3 εξ αυτών ως ΑΒΣ. Ο ΣΒΑΠ είναι σε συνεργασία με την Περιφέρεια της Αττικής για την αναγνώριση και άλλων περιοχών καθώς υπάρχουν αυξημένες ανάγκες.
Αίτημα: α) έγκαιρη ενημέρωση και διαβούλευση των προτάσεων της μελέτης του ΥΠΕΝ για τις ΑΒΣ της Αττικής β) διερεύνηση δυνατότητας επέκτασης μελέτης για αναγνώριση επιπλέον περιοχών γ) διερεύνηση πλαισίου συνεργασίας με άλλους φορείς πχ. περιφέρεια Αττικής για χρηματοδότηση δράσεων και έργων οργάνωσης και αναβάθμισης ΑΒΣ Αττικής.
Γ. Νεότερα ζητήματα για τα οποία προτείνεται ανάληψη πρωτοβουλιών σε συνεργασία με παραγωγικούς φορείς:
- Προσαρμογή εθνικής νομοθεσίας στο Βιομηχανικό Σχέδιο Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ (Critical Raw Materials Act και Net Zero Industry Act). Ανάγκη ταχείας προσαρμογής επιμέρους νομοθεσιών για την πλήρη ενεργοποίηση των Κανονισμών.
- Εκκίνηση του έργου Αναθεώρησης του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας -Αττικής του 2014 (Από ΓΓΣΧΑΠ υπάρχει η πληροφορία ότι το έργο θα εκκινήσει από το ΤΑΙΠΕΔ, χωρίς ωστόσο να υπάρχει κάποια εξέλιξη τα τελευταία 2 έτη)
- Έκδοση ΚΥΑ σχετικά με τον καθορισμό κριτηρίων αναφορικά με το ποιες μεταβολές θεωρούνται μη ουσιώδεις κατά την ανανέωση ΑΕΠΟ σε υφιστάμενες βιομηχανικές εγκαταστάσεις-Ομάδα 9 (έως σήμερα έχουν καθοριστεί σχετικά κριτήρια μόνο για τις λιμενικές εγκαταστάσεις και εξορυκτικές δραστηριότητες).
Με εκτίμηση,
Ο πρόεδρος
Δημήτρης Μαθιός